Ayushman Bharat Scheme in Delhi: દેશના કેટલાક રાજ્યો એવા છે જ્યાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ પ્રધાનમંત્રી આયુષ્માન ભારત યોજના લાંબા સમયથી લાગુ કરવામાં આવી નથી. આ યોજના હેઠળ લોકોને 5 લાખ રૂપિયા સુધીની મફત સારવાર મળે છે. દિલ્હી પણ તે રાજ્યોમાંનું એક છે જ્યાં આયુષ્માન ભારત યોજના લાગુ કરવામાં આવી નથી પરંતુ શક્ય છે કે આતિશી સરકાર ટૂંક સમયમાં તેને તેના રાજ્યમાં અપનાવે.
ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ, જ્યારે દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી આતિશીને ખબર પડી કે દિલ્હી સરકારની મફત સારવાર યોજના બહુ અસરકારક નથી, ત્યારે તેણે આરોગ્ય વિભાગના અધિકારીઓને કેન્દ્રની આયુષ્માન ભારત યોજના અપનાવવાનો માર્ગ શોધવાનો આદેશ આપ્યો.
સીએમ આતિષીએ મહત્વની બેઠક યોજી હતી
દિલ્હીના સીએમ આતિશીએ આરોગ્ય પ્રધાન સૌરભ ભારદ્વાજ અને આરોગ્ય વિભાગના અધિકારીઓ સાથે એક મહત્વપૂર્ણ બેઠક કરી હતી, જેમાં પ્રસ્તુત ડેટા દર્શાવે છે કે જો દિલ્હી સરકાર કેન્દ્રની આયુષ્માન ભારત વીમા યોજનાને અપનાવે છે, તો તેના ખર્ચમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે. આ એ જ સમય હતો જ્યારે પહેલીવાર AAP સરકારે કેન્દ્ર સરકારની આ યોજના અંગે નમ્રતા દર્શાવી હતી.
AAPના વલણમાં ફેરફારનું કારણ શું છે?
કેન્દ્રની આયુષ્માન ભારત વીમા યોજનાની દિલ્હીમાં AAP સરકાર દ્વારા લાંબા સમયથી ટીકા કરવામાં આવી હતી. હવે આ ફેરફાર પાછળનું બીજું કારણ એ છે કે તાજેતરમાં આયુષ્માન ભારત યોજના હેઠળ 70 વર્ષથી વધુ ઉંમરના તમામ લોકોને સાર્વત્રિક કવરેજમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
આ મામલે દિલ્હીના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે આરોગ્ય વિભાગ છેલ્લા એક વર્ષથી આયુષ્માન ભારત યોજનાના અમલીકરણ સાથે જોડાયેલી ફાઈલો મંત્રીને મોકલી રહ્યું છે પરંતુ તેના પર કોઈ ચર્ચા થઈ નથી. તેમણે કહ્યું કે તાજેતરની બેઠકમાં વિભાગે તેની યોજનાઓ પરના ખર્ચ અંગે છેલ્લા બે વર્ષનો વિગતવાર ડેટા રજૂ કર્યો હતો.
બે વર્ષનો ડેટા જોઈને નિર્ણય લેવાયો છે
આરોગ્ય વિભાગના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા બે વર્ષના ખર્ચ પર નજર નાખતા જાણવા મળ્યું છે કે રાજ્યની યોજના હેઠળ ખાનગી હોસ્પિટલોમાં મફત સર્જરી કરાવનારા લગભગ 7,000 દર્દીઓમાંથી માત્ર એક દર્દીનું અંતિમ બિલ રૂ. 5 લાખથી વધુ હતું. આનો અર્થ એ થયો કે જો સરકારે આયુષ્માન ભારત યોજના અપનાવી હોત તો મોટાભાગના દર્દીઓ તેના હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા હોત. આ પછી મુખ્યમંત્રીએ વિભાગને રાજ્યની હાલની યોજનાઓને પાછી ખેંચ્યા વિના દિલ્હીમાં તેને લાગુ કરવાના માર્ગો શોધવાનો નિર્દેશ આપ્યો.
આયુષ્માન યોજનાના અમલીકરણમાં શા માટે સમસ્યા છે?
આતિશીએ ગુરુવારે એમ પણ કહ્યું હતું કે AAP સરકાર આયુષ્માન ભારતને સૈદ્ધાંતિક રીતે લાગુ કરવા માટે તૈયાર છે પરંતુ કેન્દ્ર અને દિલ્હીની આરોગ્ય કલ્યાણ યોજનાઓ વચ્ચેના વિરોધાભાસને કારણે તે સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહી છે. દિલ્હી સરકારની યોજનાઓ મુજબ, કોઈપણ સરકારી હોસ્પિટલમાં સારવાર મફત છે.
દિલ્હી સરકારની યોજના અનુસાર, જો સર્જરી અથવા તપાસમાં ખૂબ વિલંબ થાય છે અથવા સરકારી સિસ્ટમમાં ઉપલબ્ધ નથી, તો ડૉક્ટર દર્દીને ખાનગી હોસ્પિટલમાં મોકલી શકે છે, જ્યાંનો સંપૂર્ણ ખર્ચ સરકાર ઉઠાવશે. આ ગરીબ દર્દીઓ માટે દિલ્હી આરોગ્ય કોશ યોજના ઉપરાંત છે.
દિલ્હી સરકાર પહેલા પણ પ્રયાસ કરી ચુકી છે
આરોગ્ય વિભાગે સૂચન કર્યું છે કે સરકારે તેની યોજનાઓ ચાલુ રાખવી જોઈએ અને આયુષ્માન ભારત યોજના પણ લાગુ કરવી જોઈએ. અધિકારીએ જણાવ્યું કે આ યોજનાના સફળ અમલીકરણનો અભ્યાસ કરવા માટે આરોગ્ય વિભાગના અધિકારીઓની એક ટીમને અગાઉ છત્તીસગઢ અને રાજસ્થાન મોકલવામાં આવી હતી. તે સમયે કોંગ્રેસ સત્તામાં હતી. તેમણે કહ્યું કે જો આયુષ્માન ભારત લાગુ કરવામાં આવે તો તે નાણાંની બચત કરશે, જે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ પર ખર્ચ કરી શકાય છે.