Lok Sabha Election Result 2024 Impact : લોકસભા ચૂંટણી પરિણામ 2024 અસર : નવી એનડીએ સરકારના મંત્રીઓએ મંગળવારે ચાર્જ સંભાળતાની સાથે જ ભાજપે રાષ્ટ્રવ્યાપી સ્તરે પોતાના સંગઠનને પુનઃગઠન કરવાની સાથે લોકસભામાં તેમના પ્રદર્શનની સમીક્ષા કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી દીધી છે.
આ પ્રક્રિયા નવી સદસ્યતા અભિયાન સાથે શરૂ થવાની અને નવા પક્ષ પ્રમુખની ચૂંટણી સાથે સમાપ્ત થવાની અપેક્ષા છે. તે હજુ પણ સ્પષ્ટ નથી કે, તે નવા કાર્યવાહક અધ્યક્ષના નેતૃત્વ હેઠળ હશે કે, વર્તમાન જેપી નડ્ડાના નેતૃત્વમાં, જેમને મોદી સરકારમાં કેન્દ્રીય આરોગ્ય પ્રધાન તરીકે સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
પક્ષનું સંસદીય બોર્ડ, તેની સર્વોચ્ચ નિર્ણય લેતી સંસ્થા, નિર્ણય લેવા માટે ટૂંક સમયમાં બેઠક કરશે. આ બેઠક સોમવારે લોકસભા ચૂંટણી પ્રચાર પર આરએસએસના વડા મોહન ભાગવતની અસામાન્ય રીતે તીક્ષ્ણ ટિપ્પણીઓના પગલે આવી છે, જેમાં ચેતવણીની નોંધ પણ સામેલ છે.
“સાચો સેવક કામ કરતી વખતે શિષ્ટાચાર જાળવે છે, જે શિષ્ટાચાર જાળવે છે તે પોતાનું કામ કરે છે, પણ અલિપ્ત રહે છે. મેં આ કર્યું તેનો કોઈ અહંકાર નથી. ભાગવતે કહ્યું હતું કે, “માત્ર આવા વ્યક્તિને જ સેવક કહેવાનો અધિકાર છે.”
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ટીપ્પણીઓ, ભાજપ નેતૃત્વની ઢાંકપિછોડો ટીકા તરીકે જોવામાં આવી રહી છે, તે ન તો “નિયમિત કે સામાન્ય” હતી. એક સૂત્રએ કહ્યું: “આવા જાહેર અભિવ્યક્તિઓનો અર્થ એ છે કે સંઘ અને પક્ષ વચ્ચે સંવાદમાં સમસ્યા છે. ભાગવતજી ભાગ્યે જ ભાજપના નેતાઓની જાહેરમાં ટીકા કરે છે.” “મણિપુર પરનો સંદેશ સ્પષ્ટ હતો કે, સંઘ તેની સાથે સહમત નથી કે, શું થઈ રહ્યું છે અને (કટોકટી) કેવી રીતે હેન્ડલ કરવામાં આવે છે.”
સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે: “આનો અર્થ એ નથી કે આરએસએસ અને ભાજપ વચ્ચેનો સંપર્ક તૂટી ગયો છે. બસ એટલું જ છે કે, તે જેવું હોવું જોઈએ તેવું હાલ નથી.” નાગપુરમાં આરએસએસના નેતાઓ અને કાર્યકરોને સંબોધતા ભાગવતે મણિપુરમાં સંકટ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. “દરેક જગ્યાએ સામાજિક વિસંગતતા છે. આ સારું નથી,”
ભાગવતે કહ્યું, “છેલ્લા એક વર્ષથી, મણિપુર શાંતિની રાહ જોઈ રહ્યું છે. છેલ્લા એક દાયકાથી તે શાંતિપૂર્ણ હતું. એવું લાગતું હતું કે, જૂના જમાનાનું ગન કલ્ચર ખતમ થઈ ગયું છે. પરંતુ ગન કલ્ચર જે ફરી અચાનક આકાર લઈ રહ્યું છે, અથવા સર્જાઈ ગયું છે. મણિપુર પર કોણ ધ્યાન આપશે તેની પ્રાથમિકતાના આધારે કાર્યવાહી કરવી આપણી ફરજ છે.
ભાજપના નેતાઓનો એક વર્ગ માને છે કે, ભાગવતની ટિપ્પણીઓ ચૂંટણી પરિણામો પછી “અસંતુષ્ટ અને નાખુશ” લોકોમાં પડઘો પાડી શકે છે, જેના કારણે પાર્ટી લોકસભામાં બહુમતીથી ચૂકી ગઈ હતી. મધ્ય ભારતના અન્ય એક પક્ષના નેતાએ કહ્યું, “ભાગવતજી તરફથી ટિપ્પણી આવી હોવાથી, ઘણાને આશા છે કે, ટોચનું નેતૃત્વ તેને ગંભીરતાથી લેશે.”
ભાજપને તેના ગઢ ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન, હરિયાણા, બિહાર અને મહારાષ્ટ્રમાં મોટા આંચકાનો સામનો કરવો પડ્યો છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં પણ, પાર્ટીને એવા વિસ્તારોમાં નુકસાન થયું છે, જ્યાં તેણે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં તેની પકડ મજબૂત કરી હતી. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, યાદીને અંતિમ સ્વરૂપ આપતી વખતે ઉત્તર પ્રદેશના ઉમેદવારો સહિત અનેક ઉમેદવારોને RSS ના પ્રતિભાવને “ગંભીરતાથી” લેવામાં આવ્યો ન હતો.
ભાગવતની ટિપ્પણી વિશે પૂછવામાં આવતા, ભાજપના ટોચના નેતાએ કહ્યું: “જે કહેવામાં આવ્યું છે તે અમે ધ્યાનમાં લઈશું.”
વાસ્તવમાં, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ચૂંટણી સમીક્ષા પ્રક્રિયા એ પણ ચર્ચા કરી શકે છે કે, કેન્દ્રીય નેતૃત્વએ ઉમેદવારો અને ઝુંબેશ પર રાજ્યના નેતાઓ અને સંઘન મશીનરી તરફથી મળેલા પ્રતિસાદને કેવી રીતે ધ્યાનમાં લીધા – અથવા ધ્યાનમાં લીધા નથી.
મોદીએ સોમવારે તેમના વિભાગોના વિતરણમાં સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે, સરકારમાં કોઈ મોટો ફેરફાર થવાનો નથી. જો કે, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, પક્ષના સંગઠનમાં ફેરફારો પક્ષમાં “નવી રાજકીય પરિસ્થિતિ” દર્શાવે છે.
જો કે નડ્ડાનો વિસ્તૃત કાર્યકાળ 30 જૂને પૂરો થાય છે, ભાજપના બંધારણમાં તાજેતરના સુધારાએ સંસદીય બોર્ડને તેમના કાર્યકાળ સહિત “કટોકટી” પરિસ્થિતિઓમાં સ્પીકરને લગતા નિર્ણયો લેવાની સત્તા આપી છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, બોર્ડ નડ્ડાનો કાર્યકાળ ત્યાં સુધી લંબાવી શકે છે, જ્યાં સુધી તેમની બદલી માટેની ચૂંટણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ ન થાય. “પરંતુ આ એક નિર્ણય છે, જે ટોચના નેતૃત્વ દ્વારા લેવો જોઈએ.” પાર્ટીના એક નેતાએ કહ્યું.
નડ્ડાએ ભાજપની કમાન ત્યારે સંભાળી જ્યારે 2019 ની લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન ભાજપના અધ્યક્ષ રહેલા અમિત શાહ સરકારમાં ગયા અને જાન્યુઆરી 2020 માં પૂર્ણ અધ્યક્ષ તરીકે ચૂંટાયા.
આ પણ વાંચો – ‘જે સાચો સેવક છે, તેને અહંકાર નથી હોતો’, મોહન ભાગવતે કહ્યું, ચૂંટણી પ્રચારમાં મર્યાદા ના જાળવી
આ દાખલો કાર્યકારી પ્રમુખની નિમણૂક કરવાની શક્યતા ખોલે છે, ખાસ કરીને કારણ કે, આગામી સભ્યપદ અભિયાન ચલાવવા અને સંગઠનાત્મક એકમોમાં ચૂંટણીઓ ચલાવવા માટે પૂર્ણ-સમયના નેતાની જરૂર પડી શકે છે, પછી તે જિલ્લા હોય કે રાજ્યો.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, વર્તમાન સરકારમાં પાર્ટીના ઘણા વરિષ્ઠ અને અનુભવી નેતાઓના સમાવેશ બાદ પાર્ટી અધ્યક્ષ પદ માટેના ઉમેદવારોનું ક્ષેત્ર ‘સંકુચિત’ થઈ ગયું છે. જે નામોની ચર્ચા થઈ રહી છે, તેમાં મહારાષ્ટ્રના નેતાઓ વિનોદ તાવડે, દેવેન્દ્ર ફડણવીસ, ભાજપના વરિષ્ઠ નેતા ઓમ માથુર, કે લક્ષ્મણ, સુનીલ બંસલ અને અનુરાગ ઠાકુરનો સમાવેશ થાય છે.
