Deep Mukherjee : રાજસ્થાન કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા સચિન પાયલટે છત્તીસગઢના નાયબ મુખ્યમંત્રી તરીકે ટી એસ સિંહ દેવની નિમણૂંક બાદ એક લાઇનમાં ટ્વિટ કર્યું કે હાર્દિક અભિનંદન અને શુભકામનાઓ. આ પગલાને રાજ્યમાં ચૂંટણી પહેલા છત્તીસગઢ કોંગ્રેસ પાર્ટી શાંતિ લાવવાના પગલા તરીકે જોવામાં આવે છે.
બિલકુલ રાજસ્થાનની જેમ, જ્યાં કોંગ્રેસ સત્તામાં આવ્યા પછી પાયલટ અને સીએમ અશોક ગેહલોત વચ્ચે સત્તાની ખેંચતાણ ચાલી રહી છે. ટીએસ સિંહ દેવ છત્તીસગઢમાં સીએમ ભૂપેશ બઘેલ સાથે ખેંચતાણ છે. છત્તીસગઢમાં કોંગ્રેસ ઉકેલ કાઢવામાં દેખીતી રીતે જ સફળ થઈ રહી છે. ત્યારે હવે પછી રાજસ્થાનમાં થશે? પાયલટ માટે શું ભૂમિકા શોધી શકાય છે, જેમને નિષ્ફળ બળવા પછી ડેપ્યુટી સીએમ અને રાજ્યના પ્રમુખ તરીકેના તેમના હોદ્દાઓથી દૂર કરી દીધા હતા? જ્યારથી છત્તીસગઢમાં કોંગ્રેસે ફેરફાર કર્યા છે, ત્યારથી જયપુરમાં આ જ વાતની ચર્ચા ચાલી રહી છે.
રાજસ્થાનમાં પણ છત્તીસગઢ જેમ ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે તે જોતાં આ તાકીદને નજરઅંદાજ કરી શકાય નહીં. પાયલોટ અને ગેહલોત વચ્ચેના ઝઘડાનો અર્થ એ થયો છે કે વિભાજિત રાજસ્થાન કોંગ્રેસ અનેક જિલ્લા એકમોના વડાઓ જેવી બાબતો પર સર્વસંમતિની રાહ જોઈ રહી છે.
જોકે છત્તીસગઢની તુલનામાં રાજસ્થાનમાં કોંગ્રેસને મુશ્કેલી પડી શકે છે. જ્યાં શીત યુદ્ધ હોવા છતાં બઘેલ અને સિંહ દેવ એકબીજા પર વ્યક્તિગત હુમલાઓથી દૂર રહ્યા હતા. તેનાથી વિપરીત રાજસ્થાનમાં પાયલટે 2020માં 18 ધારાસભ્યો સાથે બળવાની આગેવાની લીધી ત્યારથી ગેહલોતે પાયલટો પર આકરા પ્રહારો કર્યા છે. બદલામાં પાયલોટે પણ વળતો જવાબ આપ્યો છે. ગેહલોતે પાયલોટને નાકારા, નકામા અને ગદ્દાર કહ્યા છે. પાયલટે પૂછ્યું હતું કે શું ગેહલોતના નેતા સોનિયા ગાંધી નહીં પરંતુ ભાજપના પૂર્વ સીએમ વસુંધરા રાજે હતા?
રાજસ્થાનમાં છત્તીસગઢની ફોર્મ્યુલા કામ ન કરી શકે તેનું બીજું કારણ એ પણ છે કે ડેપ્યુટી સીએમના હોદ્દાએ સિંહ દેવને ખુશ કરી દીધા હશે. પરંતુ પાયલટ હવે તેની ઇચ્છા રાખતા નથી. કારણ કે તે અગાઉ પણ સંભાળી ચૂક્યા છે. તેમની નજીકના સૂત્રો કહે છે કે તેઓ એવી સરકારમાં નંબર 2 બનવા માટે સંમત થવાને બદલે માત્ર ધારાસભ્ય બનવાનું પસંદ કરશે.
આ પણ વાંચો – ભાજપના પોતાના જ યૂનિફોર્મ સિવિલ કોડમાં ઉભું કરી શકે છે વિધ્ન! સમજો આખી કહાની
તે સંપૂર્ણપણે સ્પષ્ટ છે કે પાયલટ મુખ્યમંત્રી સિવાય સરકારમાં કોઈ પણ પદ પર રહીને સંતુષ્ટ રહેશે નહીં. તેઓ માને છે કે 2018ની જીત પછી તેમની પાસેથી ખોટી રીતે ખુરશી છીનવી લેવામાં આવી હતી. તેઓ પ્રદેશ અધ્યક્ષ હતા જેમણે પાર્ટીને પુનર્જીવિત કરવા માટે કામ કર્યું હતું.
પાયલટ સમર્થકને ડેપ્યુટી સીએમ બનાવી શકાય છે પરંતુ તેના માટે કોંગ્રેસ દ્વારા જાતિગત સંતુલન અને વ્યક્તિગત દુશ્મનાવટ અને જોડાણો જેવા ઘણા પરિબળોને ફરીથી ગોઠવવાની જરૂર પડશે. આ વર્ષના અંતમાં યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણી પૂર્વે અથવા ચૂંટણી પ્રચાર સમિતિના વડા તરીકે પાયલટને ફરીથી રાજસ્થાન પીસીસી ચીફ તરીકે નિયુક્ત કરવાની શક્યતાની ચર્ચા થઈ રહી છે.
ગેહલોત ભૂતકાળના માસ્ટર છે. ગયા વર્ષે નવા મુખ્યમંત્રીની પસંદગી માટે ધારાસભ્યોની બેઠક બોલાવવામાં આવી ત્યારે તેમનો એક માસ્ટર સ્ટ્રોક હાઈકમાન્ડની અવગણના કરી રહ્યો હતો અને બચી ગયા હતા.
હાઈ કમાન્ડ દ્વારા પાયલટ અને ગેહલોત વચ્ચે સંઘર્ષ વિરામનો છેલ્લો પ્રયાસ આ વર્ષે મે મહિનામાં થયો હતો. રે બંનેની દિલ્હીમાં કોંગ્રેસના નેતાઓ મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને રાહુલ ગાંધીની હાજરીમાં મુલાકાત થઈ હતી. તે પછી તરત જ, પાયલોટે ગેહલોતની ઝાટકણી કાઢી હતી અને રાજેની આગેવાની હેઠળની ભાજપ સરકાર હેઠળ ભ્રષ્ટાચારના આરોપો અંગે નિષ્ક્રિયતા ટે સવાલ ઉઠાવ્યા હતા.
ગેહલોત મને ગુરુવારે પગમાં ઈજા થઈ હતી. હાલમાં તેમના નિવાસસ્થાને આશ્રિત છે, ઓછામાં ઓછા આગામી કેટલાક દિવસો માટે દિલ્હીની કોઈપણ યાત્રાને નકારી કાઢે છે. આનો અર્થ એ છે કે બંને લડતા નેતાઓ અને પાર્ટી હાઈકમાન્ડ વચ્ચે તાત્કાલિક કોઈ પણ બેઠકની સંભાવના ઓછી છે.
