10th year of patidat anamat andolan : 25 ઓગસ્ટના રોજ હાર્દિક પટેલના નેતૃત્વ હેઠળ પાટીદાર અનામત આંદોલન સમિતિ (PAAS) દ્વારા ચલાવવામાં આવેલા અનામત આંદોલનના 10 વર્ષ પૂર્ણ થશે. આ વિરોધ પ્રદર્શનોએ હાર્દિકને ખ્યાતિ અપાવી અને માનવામાં આવે છે કે તેના કારણે આનંદીબેન પટેલ ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી પદેથી રાજીનામું આપી રહ્યા છે. 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં, કોંગ્રેસ લાંબા સમય પછી રાજ્યમાં ભાજપની સૌથી નજીક આવી ગઈ.
2015ના પાટીદાર આંદોલનના ચાર વર્ષ પછી, હાર્દિક પટેલ કોંગ્રેસમાં જોડાયા અને જુલાઈ 2020માં તેમને તેના રાજ્ય એકમના કાર્યકારી પ્રમુખ બનાવવામાં આવ્યા. 2022માં, જાહેરમાં કોંગ્રેસ પર ટીકા કર્યા પછી, તે ભાજપમાં જોડાયા. હાલમાં વિરમગામના ભાજપ ધારાસભ્ય છે. ધ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ સાથે હાર્દિક પટેલ તેમની રાજકીય સફર વિશે વાત કરી હતી. અહીં આ વાતચીતના અંશો આપેલા છે.
10 વર્ષ પછી પાટીદાર અનામત આંદોલન અંગે તમારું શું મૂલ્યાંકન છે?
એ સમય હિંમતનો હતો… હલ્લા બોલ (તમારો અવાજ ઉઠાવો)નો. ત્યારે યુવાનોનો ઉત્સાહ વધુ હતો. આપણી પાસે પરિવર્તન લાવવાનો જુસ્સો હતો . આપણે સંઘર્ષ કર્યો, હેરાન થયા, જેલમાં ગયા… 14 યુવાનોએ જીવ ગુમાવ્યા. પણ પરિણામ સારું આવ્યું. આર્થિક રીતે નબળા વર્ગો (EWS) માટે 10% અનામત સમગ્ર દેશમાં લાગુ કરવામાં આવ્યું.
જ્યારે કોઈ મેસેજ કરીને કહે છે કે આંદોલનને કારણે તેમને 10% EWS ક્વોટા હેઠળ નોકરી મળી છે ત્યારે આપણને ખુશી થાય છે. આંદોલનનું અંતિમ પરિણામ હવે દેખાઈ રહ્યું છે. તેનો લાભ હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા વર્ગોને મળી રહ્યો છે, ખાસ કરીને પટેલ, વાણિયા, બ્રાહ્મણ અને સામાન્ય શ્રેણીમાં આવતા કેટલાક મુસ્લિમ સમુદાયોને પણ.
આ આંદોલનમાંથી મળેલી સૌથી મોટી સફળતા તમે શું કહેશો?
રાજ્યમાં યુવા નેતૃત્વનો ઉદય. પાટીદાર આંદોલન પછી SC/ST/OBC સમુદાયો દ્વારા આંદોલનો શરૂ થયા. દરેક સમુદાયમાં, યુવાનોને વિશ્વાસ થયો કે તેઓ તેમના અધિકારો માટે લડી શકે છે. દરેક સમુદાયમાં યુવા નેતૃત્વનો ઉદય થયો.
તેમાંથી ઘણા ધારાસભ્ય બન્યા, જિલ્લા પંચાયતના સભ્યો બન્યા… મારું માનવું છે કે પાટીદાર આંદોલનને કારણે એક નવી, યુવા પેઢી તૈયાર થઈ છે. તેઓ આગામી 50 વર્ષ સુધી નેતૃત્વ પૂરું પાડતા રહેશે. મારા સિવાય, ઠાકોર સમુદાયમાંથી અલ્પેશ (ઠાકોર), દલિત સમુદાયમાંથી જીગ્નેશ મેવાણી છે… ચૈતર વસાવા, ગોપાલ ઇટાલિયા છે…
આંદોલન દરમિયાન, તમે કહ્યું હતું કે તમે રાજકારણમાં નહીં જોડાઓ… શું બદલાયું?
અમે કહી રહ્યા હતા કે આંદોલન દરમિયાન અમે (ભાજપ કે કોઈપણ રાજકીય પક્ષમાં) જોડાઈશું નહીં. શું આંદોલન સમાપ્ત થયા પછી આપણે નિર્ણય ન લઈ શકીએ? 2019 માં, 10% અનામત (EWS માટે) જાહેર કરવામાં આવી હતી… હું શા માટે કોઈ રાજકીય પક્ષમાં જોડાઈ શકતો નથી?
તમારા ટીકાકારો કહે છે કે તમે ભાજપમાં એટલા માટે જોડાયા છો કે તમારી સામેના ફોજદારી કેસ પાછા ખેંચી લેવામાં આવે.
મારી સામેના કેસ ભ્રષ્ટાચાર કે મની લોન્ડરિંગના નહોતા. તે ગેરકાયદેસર રેલીઓ કરવા, જાહેર ભાષણોમાં સરકાર વિરુદ્ધ બોલવા અંગે હતા. તે આંદોલનના સમયના હતા. જ્યારે હું ભાજપમાં જોડાયો (કોંગ્રેસ છોડ્યા પછી), ત્યારે સ્પષ્ટ હેતુ કંઈક સારું કરવાનો હતો. અમે વિચારતા હતા કે અમે સ્થાપનાની વિરુદ્ધ છીએ અને છતાં પણ સમુદાય માટે સફળતા મેળવીએ છીએ… અને સત્તા સાથે, અમે ચોક્કસપણે સમુદાય માટે કેટલાક ખાસ લાભો મેળવી શકીએ છીએ.
કાયદેસર રીતે, મારા વિરુદ્ધના કેસોમાં મને દોષિત ઠેરવી શકાય નહીં. જો હું સમાધાન કરવા માંગતો હોત, તો હું કોંગ્રેસમાં જોડાયા પહેલા તે કરી શક્યો હોત.
સત્તામાં રહીને જ લોકો માટે કામ કરી શકાય છે. (મારી પાસે) સંપૂર્ણ સ્પષ્ટતા છે. ઉપરાંત, કોંગ્રેસ પાસે દેશ કે ગુજરાત માટે કોઈ વિઝન નથી. વિરંગમમાં 10 વર્ષ સુધી કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય હતા. પરંતુ 0% કામ થયું. હું ડિસેમ્બર 2022 માં ચૂંટાયો. અમે ઓગસ્ટ 2025 માં છીએ. અઢી વર્ષમાં, 1,800 કરોડ રૂપિયાની ગ્રાન્ટ વિરમગામમાં આવી છે. અને હું શુદ્ધ કોંગ્રેસી નહોતો. મારા પિતા શુદ્ધ ભાજપ કાર્યકર હતા જે આનંદીબેન (પટેલ) અહીંથી ચૂંટણી લડતી વખતે તેમની સાથે રહેતા હતા.
પાટીદાર આંદોલન દરમિયાન નીતિન પટેલ અને ઋષિકેશ પટેલ જેવા ભાજપના નેતાઓને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. તમે આ મતભેદો સાથે કેવી રીતે સમાધાન કરો છો?
આંદોલન દરમિયાન, સ્પષ્ટતા હતી કે આપણે સરકાર વિરુદ્ધ બોલવું જ જોઈએ. પરંતુ આપણે દુશ્મન નહોતા. જ્યારે હું ભાજપમાં જોડાવાનો હતો, ત્યારે મારી અમિત ભાઈ (કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ ) સાથે મુલાકાત થઈ હતી. તે મુલાકાતમાં આંદોલન દરમિયાન હું શું કરી રહ્યો હતો તેનો એક પણ ઉલ્લેખ નહોતો. (વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર) મોદી સાહેબે પણ બે-ત્રણ વાર મારા વિશે પૂછ્યું.
એવું માનવામાં આવે છે કે આંદોલનને પગલે અનાદીબેન પટેલે ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી પદેથી રાજીનામું આપવું પડ્યું હતું.
ના, ના, હું આ સાથે સહમત નથી. લોકો ખોટી રીતે અને જાણી જોઈને તેનું આ રીતે અર્થઘટન કરી રહ્યા છે. તેણીએ અન્ય કારણોસર પદ છોડી દેવાનો નિર્ણય લીધો હશે અને અમને બહાનું બનાવવામાં આવ્યું હતું.
PAAS ની સ્થિતિ હવે શું છે?
કોઈપણ આંદોલન માટે એક સમિતિની રચના એક ઉદ્દેશ્ય સાથે કરવામાં આવે છે. જ્યારે અમે આંદોલન શરૂ કર્યું હતું, ત્યારે અમારો ઉદ્દેશ્ય (પાટીદાર) સમુદાયને અનામતનો લાભ મેળવવાનો હતો. જ્યારે (પીએમ) નરેન્દ્ર મોદીએ 10% EWS અનામત માટેનું બિલ પસાર કરાવ્યું, ત્યારે અમે તેને આંદોલનનું અંતિમ પરિણામ માન્યું. જ્યારે હું કોંગ્રેસમાં જોડાયો, ત્યારે મેં PAAS કન્વીનર પદ છોડી દીધું અને અલ્પેશ કથિરિયાને જવાબદારી સોંપી.
આ પણ વાંચોઃ- Gujarat : વિકસિત ગુજરાત @2047 અંતર્ગત CM ભૂપેન્દ્ર પટેલને વહીવટી સુધારણા માટે GARCનો ચોથો ભલામણ રિપોર્ટ સોંપાયો
આમ આદમી પાર્ટીને તમે કેવી રીતે જુઓ છો? શું તમે તેમને એક પડકાર માનો છો?
બિલકુલ નહીં. AAP હાલમાં સોશિયલ મીડિયા પર રાજનીતિ કરી રહી છે. દિલ્હીની ચૂંટણીમાં હાર બાદ, તેમણે (ગુજરાતમાં) પેટાચૂંટણી જીતી, પરંતુ તે બેઠક AAP પાસે હતી અને તેમણે તેને જાળવી રાખી. એક બેઠક જીતવાથી મોટા ફેરફારો થઈ શકતા નથી.
