ટ્રેનની અડફેટે દાયકામાં 21 સિંહના મોત, રેલવે એ નવી ‘સુરક્ષા મિકેનિઝમ્સ’ મૂકી

ગુરુવારે કેન્દ્રીય રેલવે પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવ દ્વારા બજેટ પછીના વર્ચ્યુઅલ પ્રેસવાર્તા પછી જાહેર કરાયેલા સત્તાવાર નિવેદનમાં, રેલવેએ એ પણ પ્રકાશિત કર્યું કે, આવી ઘટનાઓને રોકવા માટે નવી “સુરક્ષા મિકેનિઝમ્સ” મૂકવામાં આવી છે અને 32 સિંહોને ટ્રેનથી દૂર કરવામાં આવ્યા છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં અત્યાર સુધી.

ટ્રેનની ટક્કરથી 10 વર્ષમાં 21 સિંહના મોત

નિવેદનમાં રેખાંકિત કરવામાં આવ્યું છે કે, રેલવે કર્મચારીઓ અને ગુજરાત વન વિભાગના અધિકારીઓ દ્વારા અમરેલીમાં ટ્રેનો અને સિંહોની હિલચાલ વિશેની માહિતી શેર કરવા માટે એક સમર્પિત વોટ્સએપ જૂથ બનાવવામાં આવ્યું છે. “2013-14 થી 2023-24 ના સમયગાળામાં ટ્રેન અકસ્માતોને કારણે કુલ 21 સિંહોના મોત થયા છે. રેલ્વેએ આવી ઘટનાઓને ઘટાડવા અને આ વિસ્તારમાં વન્યજીવોના રક્ષણ માટે સતત પ્રયાસો કર્યા છે. ખાલી માલસામાનની ટ્રેનો ચલાવતા લોકો પાઇલોટ્સ નિર્ધારિત ગતિનું પાલન કરે છે, અને ટ્રેક પર સિંહની હિલચાલ અંગે સ્થાનિક વન અધિકારીઓ દ્વારા જાહેર કરાયેલ ચેતવણીઓના જવાબમાં દર વખતે જરૂરી ઝડપ નિયંત્રણો લાદવામાં આવે છે.”

એશિયાટિક સિંહની વસ્તી કેટલી?

વિશ્વમાં એશિયાટીક સિંહોનું એકમાત્ર ઘર ગીર જંગલ અને સૌરાષ્ટ્રના અમરેલી, જૂનાગઢ, ગીર સોમનાથ અને ભાવનગર જિલ્લામાં ફેલાયેલા અન્ય સંરક્ષિત વિસ્તારો છે. વન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર 2020 માં એશિયાટિક સિંહોની વસ્તી 674 હોવાનો અંદાજ છે.

રેલ્વેએ એ પણ રેખાંકિત કર્યું છે કે, રેલ્વે ટ્રેકની આસપાસ સિંહોની હિલચાલ નોંધપાત્ર રીતે વધી છે અને વન વિભાગ દ્વારા ચેતવણી આપ્યા પછી, લોકો પાઇલોટ્સને ગાડી ધીમું કરવા માટે જાહેર કરવામાં આવેલા સાવચેતી આદેશો (COs) ટાંક્યા છે. “2023-24માં સિંહોની હિલચાલને લગતા રેલવેના સાવધાનીના આદેશો (COs)માં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો છે. 2022 માં, 152 કેસ નોંધાયા હતા, જે 2023 માં વધીને 322 કેસ થયા હતા. ખાસ કરીને, ઓક્ટોબર 2023 માં 73 કેસ નોંધાયા હતા, જ્યારે 2022 ના આ મહિનામાં 32 કેસ નોંધાયા હતા, નવેમ્બર 2023 માં 25ની સરખામણીમાં 46 કેસ નોંધાયા હતા અને ડિસેમ્બર 2023માં માત્ર 3ની સરખામણીમાં 45 કેસ નોંધાયા હતા. 2022 ના આ મહિને. સત્તાવાળાઓ વચ્ચેના સહકારનો ઉદ્દેશ્ય આવી પરિસ્થિતિઓમાં પ્રતિભાવ અને સલામતીના પગલાંને સુધારવાનો છે.”

ભારતીય રેલવેએ શું પગલા ભર્યા?

રેલ્વેએ જણાવ્યું હતું કે, સતત માહિતીની આપ-લે અને ઝડપના નિયંત્રણોના પગલે, લોકો પાઇલોટ્સે વર્ષ 2023-24 માં સિંહોની 32 ટક્કર ટાળી હતી. “લોકો પાઇલોટ્સ, આસિસ્ટન્ટ લોકો પાઇલોટ્સ અને ટ્રેન મેનેજર (ગાર્ડ્સ) તેમના રૂટ લર્નિંગના ભાગરૂપે વાઇલ્ડલાઇફ સેફ્ટી પ્રોટોકોલ પર તાલીમ મેળવે છે. વન વિભાગ સિંહની વર્તણૂક અને તેમના રહેઠાણ વિશે ટ્રેન પર ચાલીને રીપેરિંગ કરતા સ્ટાફને શિક્ષિત કરવા માટે સત્રોનું પણ આયોજન કરે છે. “નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માં, લોકો પાઇલોટ્સના ઝડપી પ્રતિસાદ અને સતર્કતાને પરિણામે 32 સિંહો સાથે અથડામણ ટાળવામાં આવી હતી, જે પ્રદાન કરવામાં આવેલી તાલીમની અસરકારકતાને પ્રકાશિત કરે છે”

રેલ્વેએ એમ પણ કહ્યું કે, તે લોકો પાઇલોટ્સ અને અધિકારીઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરે છે, જેઓ હાલની માર્ગદર્શિકા દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલી સૂચનાઓનું પાલન કરવામાં નિષ્ફળ જાય છે. “આ અભિગમ જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરે છે અને નિયત પ્રોટોકોલ્સને અનુસરવાના મહત્વને મજબૂત બનાવે છે.”

વન વિભાગની શું ફરિયાદ?

એક વરિષ્ઠ વન અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, આ દરમિયાન, રાજ્યના વન વિભાગના અધિકારીઓએ ફરિયાદ કરી હતી કે, ટ્રેનની ઝડપ 20 કિલોમીટર પ્રતિ કલાક (kmph) ઘટાડવાની તેમની માંગ સામે, રેલ્વે ટ્રેનની ઝડપ ઘટાડીને 45 kmph કરી રહી છે. “લોકો એન્જિનની હેડલાઇન્સ 100 મીટરથી વધુ સારી દૃશ્યતા પ્રદાન કરતી નથી. તેથી, 45 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડતી ટ્રેન હોય ત્યારે પણ લોકો પાઇલોટ્સને ટ્રેનને નિયંત્રિત કરવામાં મુશ્કેલી પડે છે.”

ભારતીય રેલ્વેએ તાજેતરમાં આવા દૃશ્યોમાં નોંધપાત્ર વધારો નોંધ્યો છે – 2022 માં રેલ્વે ટ્રેક નજીક સિંહોની હિલચાલ અંગે 152 ચેતવણીઓથી 2023 માં 322, ગુરુવારે એક સત્તાવાર નિવેદનમાં રેખાંકિત કરવામાં આવ્યું હતું. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, તાજેતરમાં અમરેલીમાં સાત એશિયાટીક સિંહોના મોત થયા હતા, જ્યારે 21 સિંહ 2013-14 અને 2023-24 વચ્ચે ટ્રેનની અથડામણમાં મૃત્યુ પામી હતી.

ગુરુવારે કેન્દ્રીય રેલવે પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવ દ્વારા બજેટ પછીના વર્ચ્યુઅલ પ્રેસવાર્તા પછી જાહેર કરાયેલા સત્તાવાર નિવેદનમાં, રેલવેએ એ પણ પ્રકાશિત કર્યું કે, આવી ઘટનાઓને રોકવા માટે નવી “સુરક્ષા મિકેનિઝમ્સ” મૂકવામાં આવી છે અને 32 સિંહોને ટ્રેન અકસ્માતથી બચાવવામાં આવ્યા છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં અત્યાર સુધી.

નિવેદનમાં રેખાંકિત કરવામાં આવ્યું છે કે રેલવે કર્મચારીઓ અને ગુજરાત વન વિભાગના અધિકારીઓ દ્વારા અમરેલીમાં ટ્રેનો અને સિંહોની હિલચાલ વિશેની માહિતી શેર કરવા માટે એક સમર્પિત વોટ્સએપ જૂથ બનાવવામાં આવ્યું છે. “2013-14 થી 2023-24ના સમયગાળામાં ટ્રેન અકસ્માતોને કારણે કુલ 21 સિંહોના મોત થયા છે. રેલ્વેએ આવી ઘટનાઓને ઘટાડવા અને આ વિસ્તારમાં વન્યજીવોના રક્ષણ માટે સતત પ્રયાસો કર્યા છે. ખાલી માલસામાનની ટ્રેનો ચલાવતા લોકો પાઇલોટ્સ નિર્ધારિત ગતિનું પાલન કરે છે, અને ટ્રેક પર સિંહની હિલચાલ અંગે સ્થાનિક વન અધિકારીઓ દ્વારા જારી કરાયેલ ચેતવણીઓના જવાબમાં દર વખતે જરૂરી ઝડપ નિયંત્રણો લાદવામાં આવે છે, ”રીલીઝમાં જણાવ્યું હતું.

રિજિત બેનર્જીના ઇનપુટ્સ સાથે