ગોપાલ કટેસીયા | ગુજરાત ઉનાળા સિઝન પાક : રાજ્યમાં આ સિઝનમાં ઉનાળુ ડાંગરના વાવણીમાં વધારો જોવા મળ્યો છે, જ્યારે ગયા વર્ષના અંતમાં દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસું સુસ્ત રહેવા છતાં રાજ્યમાં એકંદરે વાવણી સામાન્ય રહેવાના આરે છે.
આ વર્ષે ડાંગરની વાવણીમાં 11,000 હેક્ટરથી વધુનો વધારો
ગુજરાતના કૃષિ નિયામકની કચેરી (ડીએજી) ના તાજેતરના વાવણીના આંકડા મુજબ, 18 માર્ચ સુધીમાં, ખેડૂતોએ 87,870 હેક્ટર (હેક્ટર) માં ડાંગરની વાવણી કરી હતી. આ અગાઉના ત્રણ વર્ષ રાજ્યના 75,157 હેક્ટરના સરેરાશ ડાંગર વાવણી વિસ્તારના લગભગ 117 ટકા છે. ગયા વર્ષે આ આંકડો 76,697 હેક્ટર હતો. આ વર્ષે વાવણીમાં 11,000 હેક્ટરથી વધુનો વધારો થયો છે.
ડાંગર ખેતી મધ્ય ગુજરાત અને દક્ષિણ ગુજરાતમાં સૌથી વધુ
રાજ્યમાં જાન્યુઆરી અને ફેબ્રુઆરી ઉનાળામાં ડાંગરની વાવણીની મોસમ છે, અને પાક એપ્રિલ અને મે મહિનામાં લેવામાં આવે છે. મધ્ય ગુજરાત અને દક્ષિણ ગુજરાત એવા પ્રદેશો છે, જ્યાં ખેડૂતો સિંચાઈના પાણીની પુષ્કળ માત્રાને કારણે આ પાક ઉગાડે છે. આ સિઝનમાં ખેડા (ગત વર્ષે 12,800 હેક્ટરની સામે આ વર્ષે 13,700 હેક્ટર), આણંદ (9,100 હેક્ટરની સામે 6,800 હેક્ટર), વડોદરા (5,000 હેક્ટરની સામે 9,100 હેક્ટર), ભરૂચ (5,700 હેક્ટરની સામે 5,700 હેક્ટર) અને પંચમહાલ (300 હેક્ટરની સામે 3,100 હેક્ટર) માં વધારો થયો છે.
ઉનાળા દરમિયાન ઊંચા વાવેતર વિસ્તારને ગુજરાતના સૌથી મોટા ડાંગર ઉત્પાદક જિલ્લો અમદાવાદ દ્વારા પણ ટેકો મળ્યો છે, જ્યાં 29,900 હેક્ટર વિસ્તારમાં વાવણી નોંધાઈ છે. આ ગયા વર્ષ (30,300 હેક્ટર) કરતાં જોકે થોડું ઓછું છે. જો કે છેલ્લા એક દાયકામાં આ ચોથો સૌથી વધારો છે. જિલ્લામાં 2017-18 માં 33,825 હેક્ટર અને 2020-21માં 31,283 હેક્ટરમાં ડાંગરનું વાવેતર નોંધાયું હતું.
ખેડૂતોનું કહેવું છે કે, રાજ્ય સરકાર દ્વારા ફતેહવાડી કેનાલમાં નર્મદાનું પાણી છોડવાને કારણે તેઓએ ડાંગરનું વાવેતર વિસ્તાર જાળવી રાખ્યો છે. “રાજ્ય સરકાર આ વર્ષે ફતેહવાડી કેનાલમાં નર્મદાનું પાણી છોડશે. અમદાવાદના વાસણા બેરેજમાંથી નીકળતી આ કેનાલ અમદાવાદ જિલ્લાના સાણંદ, બાવળા અને ધોળકા તાલુકાના ખેડૂતોને સિંચાઈનું પાણી પૂરું પાડે છે અને કેનાલમાં પાણીનો નિયમિત પ્રવાહ ખેડૂતોને આ ઉનાળામાં પણ ડાંગરનું વાવેતર કરવા સક્ષમ બનાવે છે. ખેંગાર સોલંકી એગ્રીકલ્ચર પ્રોડ્યુસ માર્કેટ કમિટી (APMC)ના ચેરમેન, સાણંદ કહે છે.
આ પણ વાંચો – ગુજરાતમાં, ખેડૂતોની આવક વધારવા માટે ગાયના છાણનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે
ખેડૂતો સહમત છે. “ગટરના પાણીનો પ્રવાહ તૂટક તૂટક હતો. પરંતુ આ વર્ષે, ફતેહવાડી કેનાલમાં છોડવામાં આવેલા નર્મદાના પાણીને કારણે, જાન્યુઆરીથી પ્રવાહ નિયમિત બન્યો છે, જેના કારણે ખેડૂતોને ડાંગર વાવવાનો વિશ્વાસ મળ્યો છે.”
