Navratri 2023, Brahmacharini mata puja vidhi : નવરાત્રી દરમિયાન મા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. આજે (16 ઓક્ટોબર) શારદીય નવરાત્રીનો બીજો દિવસ છે અને આજે બ્રહ્મચારિણીની પૂજા કરવામાં આવે છે. દેવીનું આ સ્વરૂપ માતા પાર્વતીનું અવિવાહિત સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય માતા બ્રહ્મચારિણીને જ્ઞાન, તપ અને ત્યાગની દેવી માનવામાં આવે છે. સાથે જ બ્રહ્મચારિણી દેવીની પૂજા કરવાથી ભક્તની તપસ્યાની શક્તિ વધે છે.
તેમજ આ દિવસે એવી છોકરીઓની પૂજા કરવામાં આવે છે જેમના લગ્ન નક્કી થઈ ગયા છે પરંતુ હજુ સુધી લગ્ન થયા નથી. આ છોકરીઓને ભોજન, કપડાં અને દાન આપવામાં આવે છે. માતા રાણીના સ્વરૂપની વાત કરીએ તો શાસ્ત્રો અનુસાર મા બ્રહ્મચારિણીએ સફેદ વસ્ત્રો ધારણ કર્યા છે અને તેમના જમણા હાથમાં અષ્ટદળ માળા અને ડાબા હાથમાં કમંડલ છે. ચાલો જાણીએ મા બ્રહ્મચારિણી કોણ છે અને તેમની પૂજાનું શું મહત્વ છે…
આ વસ્તુઓનો આનંદ માણો
ભક્તોએ માતા બ્રહ્મચારિણીને પ્રસાદ ચઢાવવો જોઈએ અને આ પ્રસાદ સાકરનો હોવો જોઈએ. સાથે જ બ્રાહ્મણ અથવા જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિને દાનમાં ખાંડ આપવી જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે આવું કરવાથી બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે અને માતાના આશીર્વાદથી ઘરમાં હંમેશા સુખ-સમૃદ્ધિ રહે છે.
પૂજા પદ્ધતિ જાણો
આ દિવસે સવારે વહેલા ઊઠીને સ્નાન કરવું. સ્વચ્છ સૂકા કપડાં પણ પહેરો. ત્યાં મા બ્રહ્મચારિણીનો ફોટો કે ચિત્ર સ્થાપિત કરો. જો મા બ્રહ્મચારિણીનો ફોટો ન હોય તો તમે મા નવદુર્ગાની તસવીર રાખી શકો છો. આ પછી દીવો પ્રગટાવો. આ પછી માતાને અક્ષત, સિંદૂર અને લાલ ફૂલ ચઢાવો. પ્રસાદ તરીકે ફળ અને મીઠાઈઓ ચઢાવો. આ પછી, ધૂપ અને દીવો પ્રગટાવો અને દુર્ગા ચાલીસા, સપ્તશતીનો પાઠ કરો અને પછી દેવી માતાની આરતી કરો. ઉપરાંત, દેવીને અરુહૂલ ફૂલ (એક ખાસ લાલ રંગનું ફૂલ) અને કમળ ગમે છે, તેને માળા ચઢાવો.
બ્રહ્મચારિણીનો શાબ્દીક અર્થ
નવરાત્રીના બીજા દિવસે માતા દુર્ગાનું બીજું સ્વરૂપ બ્રહ્મચારિણી માતાની ઉપાસના કરવામાં આવે છે. બ્રહ્મચારિણીનો શાબ્દિક અર્થ થાય છે કે ‘બ્રહ્માનું આચરણ કરનારી, બ્રહ્મ શબ્દની વ્યુત્પત્તિ પર વિસ્તારથી વાત કરવામાં આવે છે. અસ્તુ બ્રહ્માનો એક અર્થ તપસ્યા પણ છે. એટલા માટે બ્રહ્મચારિણીને તપશ્ચરિણી પણ કહેવામાં આવે છે.’ પ્રતિકના રૂપમાં તેના ડાબા હાથમાં કમંડલ અને જમણા હાથમાં જપની માળા છે. જે સાધાની અવસ્થાને દર્શાવે છે. જેમાં સાધકનું ધ્યાન મૂળ આધારથી વધીને સ્વાધિષ્ઠાન ચક્ર પર આવ્યો છે. જેનું મૂળ તત્વ જળ છે.
આ મંત્રો સાથે દેવી બ્રહ્મચારિણીની પૂજા કરો:
બ્રહ્મચારિણીનું ધ્યાન
વંદે ઇચ્છિત લાભ ચંદ્રાર્ગકૃત શેખરામ.
જપમલકમણ્ડલુ ધારબ્રહ્મચારિણી શુભમ્ ।
ગૌરવવર્ણા સ્વધિષ્ઠાનસ્તિતા દ્વિતીય દુર્ગા ત્રિનેત્રમ્ ।
ધવલ પરિષણ બ્રહ્મરૂપા પુષ્પાલંકર ભૂષિતમ્ ।
પરમ વંદના પલ્લવરધરન કાન્ત કપોલા પીન.
પયોધરમ કામણિયા લવણયમ સ્મરમુખી નીચનાભિ નિતંબનીમ.
મા બ્રહ્મચારિણીના સ્તોત્રનો પાઠ
તપશ્ચરિણી ત્વન્હિ તપત્રય નિવારણીમ્ ।
બ્રહ્મરૂપધારા બ્રહ્મચારિણી પ્રણમામ્યહમ્ ।
શંકરપ્રિયા ત્વન્હિ ભુક્તિ- મુક્તિ દાયિની.
શાંતિદા જ્ઞાનદા બ્રહ્મચારિણી પ્રણમામ્યહમ્ ।
માતા બ્રહ્મચારિણીનું બખ્તર
ત્રિપુરામાં હૃદયં પાતુ લલાટે પાતુ શંકરભામિની ।
સદા પ્રેમાળ આંખો, અર્ધાંગિની આત્માઓ ઓફર કરે છે.
પંચદશી કણ્ઠે પાતુમધ્યદેશે પાતુમહેશ્વરી ।
ષોડશી સદાપાતુ નભો ગૃહો ચ પદયો ।
અંગ પ્રત્યાંગ સતતં પાતુ બ્રહ્મચારિણી ।
અંતે, ક્ષમા માટે પ્રાર્થના કરો “આવાહનમ્ ના જાનામી ના જાનામી વસર્જનમ, પૂજામ ચૈવ ના જાનામી ક્ષસ્વ પરમેશ્વરી”.
